Shareholder agreement- umowa wspólników w USA
W Stanach Zjednoczonych istnieje wiele form prawnych które mogą być użyte do prowadzenia działalności gospodarczej na rynku amerykańskim. Jednym z takich podmiotów jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, tzw. corporation. Z ponad 30 milionów biznesów istniejących na rynku USA, większość z nich to prywatne spółki z niewielką liczbą wspólników,.
W przeciwieństwie do spółek, korporacji notowanych na giełdzie, w których akcje mogą być swobodnie kupowane i sprzedawane, spółki prywatne w USA wymagają starannego planowania i precyzyjnych wytycznych w celu zapewnienia harmonii operacyjnej i ograniczenia sporów. Jednym z niezbędnych dokumentów prawnych spełniających te wymogi jest umowa wspólników, tzw. shareholder agreement. Shareholder agreement wykracza poza formalne wymogi prawne ale jest skutecznym zabezpieczeniem praw wspólników.
Umowa wspólników w USA
Umowa wspólników to umowa zawarta między wspólnikami spółki, która reguluje ich prawa, obowiązki oraz wzajemne relacje. Stanowi uzupełnienie dla statutu spółki oraz aktu założenia, uwzględniając specyficzne kwestie dotyczące struktur własnościowych. W przypadku prywatnych spółek w USA umowa wspólników ma szczególne znaczenie ze względu na ograniczoną liczbę wspólników oraz duży wpływ, jaki indywidualne decyzje mogą mieć na działalność spółki.
Spółka akcyjna a shareholder Agreement
Prywatne spółki akcyjne charakteryzują się unikalnymi strukturami własnościowymi i wyzwaniami w ich zarządzaniu. Umowa wspólników odpowiada na te wyzwania poprzez: definiowanie praw i obowiązków właścicieli,. ustanawianie procedur decyzyjnych, ograniczanie transferu udziałów do osób trzecich, zawarcie mechanizmów do rozwiązywanie sporów.
Wybrane elementy umowy wspólników w USA
Skuteczna umowa wspólników w USA powinna przedstawiać między innymi następujące kwestie.
Role i obowiązki wspólników. Shareholder agreement powinnien jednoznacznie określać role wspólników, zwłaszcza jeśli pełnią oni funkcje w zarządzie, jako dyrektorzy lub pracownicy.
Głosowanie i podejmowanie decyzji. Umowa wspólników powinna określać większość, progi głosowania oraz procedury podejmowania kluczowych decyzji biznesowych.
Ograniczenia w transferze udziałów. Umowa powinna zawierać prawo pierwszeństwa do zakupy akcji przed ich zaoferowaniem podmiotom trzecim, a także określać procedury w przypadku wystąpienia takich zdarzeń jak przejście na emeryturę, śmierć lub upadłość, itp.
Dywidendy i dystrybucja. Umowa shareholder agreement musi określać, czy zyski będą wypłacane jako dywidendy, a jeśli tak, to w jaki sposób i z jaką częstotliwością.
Rozwiązywanie sporów. Umowa wspólników przedstawiać mechanizm rozwiązywania sporów i zminimalizować ryzyko procesów sądowych.
Przygotowanie shareholder agreement w praktyce
- Licencjonowani doradcy w USA. Ze względu na złożoność prawną i kwestie rynkowe specyficzne dla rynku amerykańskiego przygotowanie umowy wspólników powinno odbywać się przy udziale amerykańskiego prawnika i doradcy podatkowego.
- Zgodność z lokalnym prawem. Zapisy shareholder agreement powinny byc zgodne z obowiązującymi przepisami stanowymi. 50 amerykańskich stanów, 50 systemów prawnych.
- Podatki w USA. Sprzedaż czy przejęcie udziałów w prywatnej korporacji w USA niesie za sobą konsekwencje podatkowe w Stanach Zjednoczonych. Analiza podatkowa pozwoli wybrać najbardziej optymalne warunki które będą zapisane w umowie udziałowców.